Thiết kế giáo án Vật lý 7 bài 20: Chất dẫn điện và chất cách điện dòng điện trong kim loại

Tuần 23 Bài 20: CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT CÁCH ĐIỆN
Tiết 23 DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI
I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
-Nhận biết trên thực tế chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua, chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua.
-Kể tên một số vật dẫn điện (hoặc vật liệu dẫn điện) và vật cách điện (hoặc vật liệu cách điện).
-Nêu được dòng điện trong kim loại là dòng các electron tự do dịch chuyển có hướng.
-Hứng thú học tập
- GDHN:bài này liên hệ với công việc của người thiết kế mạch điện, công nhân lắp đặt và sửa chửa, công việc quản lí và phân phối
II.CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
1.Giáo viên:-Tranh vẽ to hình 20.1,20.3,20.4 (SGK).
2.Học sinh: -Nguồn điện , mỏ kẹp, dây dẫn,bóng đèn, dây đồng, dây thép, vỏ nhựa bọc dây điện, ruột bút chì, miếng sứ.
III.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
1.KTBC:
 1. Dòng điện là gì?
 2. Sửa BT 19.1(SBT)
3.Bài mới:
Hoạt động
Nội dung
*HĐ1:Giới thiệu bài mới
-Giới thiệu như sgk
*HĐ2:Tìm hiểu chất dẫn điện và chất cách điện.
GV: yêu cầu hs đọc mục I.
 -Chất dẫn điện là gì ?
 -Chất dẫn điện được gọi là vật liệu dẫn điện khi nào ?
HS: Trả lời cá nhân
GV: Chất cách điện là gì ?
Chất cách điện được gọi là vật liệu cách điện khi nào ?
HS: Trả lờicá nhân
GV: yêu cầu hs quan sát hình 20.1 và cho biết bộ phận nào là bộ phận dẫn điện ,bộ phận nào là bộ phận cách điện ?
HS: Trả lời cá nhân
C1: 
 1.Các bộ phận dẫn điện là: dây tóc, dây trục, 2 đầu dây đèn,lõi dây, 2 chốt cắm.
 2.Các bộ phận cách điện là:trụ thuỷ tinh,thuỷ tinh đen,vỏ dây, vỏ nhựa của phích cắm.
*HĐ3:Xác định vật dẫn điện, vật cách điện :
GV: Hướng dẫn HS tiến hành thí nghiệm như sgk.
HS: Tiến hành thí nghiệm:
GV: yêu cầu mỗi nhóm trình bày kết quả thí nghiệm vào bảng con của nhóm mình.
GV: giới thiệu kết quả của một nhóm,y/c các nhóm còn lại nhận xét.
GV: yêu cầu hs đọc và trả lời C2.
HS: Trả lời cá nhân:
GV: yêu cầu hs đọc và trả lời C3.
HS: trả lờicá nhân.
GV: - GDHN:bài này liên hệ với công việc của người thiết kế mạch điện, công nhân lắp đặt và sửa chửa, công việc quản lí và phân phối
*HĐ4:Tìm hiểu dòng điện trong kim loại:
GV: Các chất được cấu tạo từ đâu ?
HS: Các chất được cấu tạo từ các nguyên tử.
GV: Thông báo:
-Các kim loại là các chất dẫn điện .Kim loại cũng được cấu tạo từ các nguyên tử.
-Hãy nhớ lại xem trong nguyên tử hạt nào mang điện tích dương, hạt nào mang điện tích âm?
HS: Trong nguyên tử hạt nhân mang điện tích dương, êlectron mang điện tích âm.
GV: Giới thiệu mô hình đoạn dây kim loại (hình 20.3sgk).
-Hãy nhận biết trong mô hình 20.3 
+Kí hiệu nào biểu diễn các êlectron tự do?
+Kí hiệu nào biểu diễn phần còn lại của nguyên tử. Chúng mang điện tích gì? Vì sao?
HS: thảo luận nhóm trả lời
GV: yêu cầu hs đọc phần 2 mục II.
GV: giới thiệu hình 20.4.
- yêu cầu hs đọc và trả lời C6.
HS: trả lời
GV: yêu cầu hs rút ra kết luận.
-Vậy dòng điện trong kim loại là gì?
HS: *Kết luận:. êlectron tự do .dịch chuyển có hướng
* HĐ5:Vận dụng
GV: yêu cầu hs đọc và trả lời C7,C8,C9. 
HS trả lòi cá nhân
GV: Trong những chất ở bảng bên chất nào dẫn điện tốt nhất,chất nào cách điện tốt nhất?
HS: Chất dẫn điện tốt nhất là bạc.Chất cách điện tốt nhất là sứ.
GV: Vì sao các lõi dây điện thường bằng đồng ?
HS: Các lõi dây điện thường bằng đồng vì đồng là chất dẫn điện tốt thứ 2 (chỉ sau bạc) nhưng lại rẽ hơn bạc rất nhiều.
I.CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT CÁCH ĐIỆN:
- Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua.
-Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua.
-Vật liệu thường dùng làm vật liệu dẫn điện :sắt , đồng ,nhôm.
-Vật liệu thường dùng làm vật liệu cách điện :sứ,nhựa,thuỷ tinh.
II. DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI:
Dòng điện trong kim loại là dòng các êlectron tự do dịch chuyển có hướng.
III.VẬN DỤNG:
C7-B.Một đoạn ruột bút chì.
-C8-C.Nhựa.
-C9-C.Một đoạn dây nhựa.
IV: CỦNG CỐ ,HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC Ở NHÀ
1. Củng cố:
- Chất dẫn điện là gì ?
- Chất cách điện là gì?
- Dòng điện trong kim loại là gì?
-yêu cầu hs đọc mục “Có thể em chưa biết”
2. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà
-Hs về nhà học bài,hoàn thành từ C1 đến C9 ,làm bài tập từ bài 20.1 đến 20.4 (SBT)
- Chuẩn bị trước bài”Sơ đồ mạch điện – chiều dòng điện”
- Tìm hiểu các kí hiệu của các thiết bị điện
- Chiều dòng điện đi như thế nào?