Bài giảng môn học Đại số lớp 7 - Tiết 29: Hàm số

Ngày soạn: 01/12
Ngày giảng: 03/12-7A
Tiết 29
Hàm số
A. Mục tiêu
1. Kiến thức:
- H/s biết được khái niệm hàm số
- Nhận biết được đại lượng này có phải là hàm số của đại lượng kia hay không trong những cách cho cụ thể và đơn giản (bằng bảng, bằng công thức)
- Tìm được giá trị tương ứng của hàm số khi biết giá trị của biểu số
2. Kỹ năng:
- Rèn kỹ năng tính toán khi tính giá trị hàm số
- Nhận biết hàm số
3. Thái độ:
- Tính cẩn thận, chính xác trong tính toán 
B. chuẩn bị
GV: Thước kẻ, Bảng phụ ghi bài tập
HS: Thước kẻ, bảng nhóm
C. Tiến trình dạy - học
Hoạt động của GV 
Hoạt động của HS
HĐ1: Một số ví dụ về hàm số
- Trong thực tiễn và trong toán học ta thường gặp các đại lượng thay dodỏi phụ thuộc vào sự thay đổi của các đại lượng khác xét các ví dụ sau:
- Cho h/s đọc VD1
- Chiếu hoặc đưa bảng phụ ghi bài tập lên bảng, màn hình.
? Trong bảng :
 Nhiệt độ trong ngày cao nhất khi nào ? thấp nhất khi nào ?
- G/v chiếu đề VD2
- Gọi 1 h/s đọc
? Công thức tính khối lượng m của thanh kim loại là công thức nào ?
? Công thức này cho ta biết m và V là 2 đại lượng quan hệ ới nhau như thế nào ?
- Hãy tính các giá trị tương ứng của m khi V = 1,2 ; 3 ; 4
+ Nghe
+ Đọc SGK
- Nhiệt độ trong ngày cao nhất lúc 12 giờ trưa 260 và thấp nhất lúc 4 giờ sáng.
- Công thức m = 7,8.V
- m và V là hai đại lượng tỷ lệ thuận vì công thức có dạng : y = k.x với k = 7,8
V(cm3)
1
2
3
4
M (g)
7,8
15,6
23,4
31,2
Xét ví dụ 3: Đưa ND lên
- 1 h/s đọc
? Thời gian t(h) của vật đó tính ntn?
? Công thức cho ta biết vận tốc và thời gian là 2 đại lượng như thế nào?
? Hãy lập bảng các giá trị tương ứng của t khi biết V = 5 ; 10 ; 25 ; 50
- Nhìn vào bảng VD1, em có nhận xét gì ?
- Với mỗi giá trị của thời điểm t, ta xác định được mấy gt nhiệt độ t tương ứng ?
Hãy lấy VD ?
- Tương tự ở VD2 em có nh.xét gì ?
Ta nói nhiệt độ T là hàm số của thời điểm t, khối lượng m là 1 hàm số của thể tích V.
- ở VD3 thời gian t là hàm số của đại lượng nào ?
- Vậy hàm số là gì => Phần 2
Với quãng đường không đổi thì vận tốc và thời gian là 2 đại lượng tỷ lệ nghịch vì công thức có dạng 
V=(km/h)
5
10
25
50
T(h)
10
5
2
1
- Nhiệt độ T phụ thuộc vào sự thay đổi của thời điểm T
- Với mỗi giá trị của thời điểm t, ta chỉ xác định được 1 giá trị tương ứng của nhiệt độ T.
VD: t = 0 (h) à T = 200C
- Khối lượng m của thanh đồng phụ thuộc vào thể tích V của nó. Với mỗi giá trị của V ta chỉ xác định được 1 giá trị tương ứng của m .
- Thời gian t là hàm số của vận tốc V
HĐ2: Khái niệm hàm số
? Qua các VD, hãy cho biết đại lượng y được gọi là hàm số của đại lượng thay đổi x khi nào ?
- Gọi 2h/s đọc lại kh.niệm hàm số ?
- Lưu ý để y là hàm số của x cần đảm bảo 3 điều kiện :
- x và y đều nhận các giá trị số
- Đại lượng y thuộc vào đại lượng x
- Với mỗi gt của x có 1 và chỉ 1 giá trị tương ứng của y.
-G/v giới thiệu phần chú ý (SGK-63)
- Cho h/s làm bài 24 (SGK-63)
Hãy đối chiếu 3 điều kiện ? Đây là trường hợp hàm số cho bằng bảng
- Hãy cho VD ? hàm số cho bởi công thức .
Xét y = 3x 
Tính f(1) ; f(5)  f(10) = ?
- Nếu đại lượng y phụ thuộc vào đại lượng thay đổi x sao cho mỗi giá trị của x ta luôn XĐ được chỉ 1 giá trị tương ứng của y thì y được gọi là hàm số của x.
- Đại lượng y là 1 hàm số của x vì đảm bảo 3 điều kiện.
y = f(x) = 3x ; y = g(x) 
-> f(1) = 31 = 3 ; f(-5) = 3.(-5) = -15
f(10) = 3.10 = 30
HĐ3: Củng cố – Luyện tập
Cho h/s làm bài tập 35 SBT-47
- gọi h/s đọc đề bài
- Quan sát bảng phần a - x và y có là hàm số không ? Tại sao ?
x và y quan hệ với nhau bởi công thức nào ?
- Tương tự phần b
? Mối quan hệ của x và y ?
- Tương tự phần c ?
- Cho h/s làm bài tập 25 SGK-64
Cho hàm số y = f(x) = 3x2 + 1
Tính ; f(1) ; f(3)
Bài 35 (SBT-47)
a. y là hàm số của x vì y phụ thuộc vào sự b' đ' của x. Với mỗi giá trị của x ta chỉ có 1 giá trị tương ứng của y.
Ta thấy x.y = 12
=> x và y là 2 đại lượng tỷ lệ nghịch
b. y không phải là hàm số của x vì ứng với x = 4 có 2 giá trị tương ứng của y là 2 và -2.
y là căn bậc 2 của x
c. y là 1 hàm số của x
Đây là 1 hàm hằng vì ứng với mỗi giá trị của x, chỉ có 1 giá trị t. ứng của y.
Bài số 25 SGK-64
f(1) = 3.12 + 1 = 4
f(3) = 3.32 + 1 = 28
d. dặn dò
- Học bài khái niệm hàm số ; điều kiện.
- Bài tập 26 đến 30 (SGK-64).
- Đọc trước bài “Mặt phẳng tọa độ”.