Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tiết 6: Cuộc chia tay của những con búp bê (Tiếp)

Ngày soạn :.......................
Ngày dạy :........................
 Tiết 6	cuộc chia tay của những con búp bê
A.Mục tiêu cần đạt:
1.Kiến thức:
- Thấy được tình cảm chân thành và sâu nặng của hai em bé trong câu chuyện. Cảm nhận được nỗi đau đớn xót xa những bạn nhỏ chẳng may rơi vào hoàn cảnh gia đình bất hạnh và biết thông cảm chia xẻ ...
2. Rèn kĩ năng: Kể chuyện ở ngôi thứ nhất,kĩ năng miêu tả và phân tích tâm lí nhân vật.
3. Thái độ: Cảm thông với những bạn nhỏ rơi vào hoàn cảnh bất hạnh.
B. Chuẩn bị: 
 GV: Bảng phụ,Bài soạn, mẩu truyện ngắn cùng đề tài.
 HS: SGK, vở soạn.
C. Phương pháp: Đọc, nêu vấn đề, phân tích, bình giảng, thảo luận nhóm.
 D. tiến trình bài dạy:
 I. ổn định tổ chức:
 II. Kiểm tra bài cũ:
 ? Cho biết lí do tại sao lại có cuộc chia tay búp bê? Cuộc chia tay này diễn ra như thế nào?
III.. Bài mới:
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung 
?Tại sao khi đến trường học Thuỷ lại bật lên khóc?
? Cảnh Thuỷ chào từ biệt cô và các bạn khiến em có cảm nhận ntn?
? Chi tiết nào trong cuộc chia tay của Thuỷ với lớp học làm cô giáo bàng hoàng và khiến em cảm động nhất? Vì sao?
?Chi tiết cô giáo ôm Thuỷ... các bạn khóc thút thít có ý nghĩa gì?
? Cảm nghĩ của em trước cuộc chia tay đầy nước mắt này
? Giây phút chia tay của 2 anh em đã diễn ra ntn?
--> nỗi đau khổ của Thuỷ và Thành trước bi kịch gia đình đã được Khánh Hoài thể hiện qua nhiều chi tiết xúc động, chứa chan tình nhân đạo
? Hãy tìm các chi tiết trong truyện để thấy 2 anh em Thành Thuỷ rất mực gần gũi, thương yêu chia sẻ và quan tâm đến nhau
? Thành đã nghĩ về câu chuyện em vá áo cho mình từ hồi lớp 5 với tình cảm ntn?
? Khi mẹ bảo chia đồ chơi, hai anh em đã làm gì?
? Lời nói và hành động của Thuỷ khi thấy anh chia hai con búp bê có gì mâu thuẫn?
Theo em có cách nào giải quyết được mâu thuẫn ấy không?
? Kết thúc truyện, Thuỷ đã lựa chọn cách giải quyết ntn?
Chi tiết này gợi lên trong em những suy nghĩ và tình cảm gì?
? Cử chỉ Thuỷ để lại con búp bê em nhỏ cho anh và những lời dặn búp bê có làm em xúc động không? tại sao?
- Nói lên tình anh em của Thành và Thuỷ hết sức sâu sắc và dù trong hoàn cảnh chia ly nào tình cảm ấy vẫn tồn tại mãi mãi như hình ảnh 2 con búp bê ở bên nhau
? Trong truyện có những đoạn tả cảnh. Em hãy giải thích tại sao khi dắt Thuỷ ra khỏi trường, tâm trạng của Thành lại “kinh ngạc thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vật”
? Theo em, đặt đầu đề truyện là “cuộc chia tay của những con búp bê” có ý nghĩa gì?
? Tác giả muốn nhắn gửi đến mọi người điều gì?
 Luyện tập
 Câu chuyện đã để lại cho em ý nghĩ gì về hạnh phúc gia đình, về nghĩa vụ của cha mẹ đối với con cái?
GV:Hãy chấm dứt những cuộc chia tay đau đớn như cuộc chia tay của hai anh em Thành – Thuỷ trong truyện để bảo vệ và gìn giữ những tình cảm tự nhiên, trong sáng của gia đình, để làm tròn trách nhiệm của bố mẹ đối với con cái.
- Là nơi ghi khắc những niềm vui của Thuỷ.
- Em phải chia xa mãi mãi nơi này.
- Em không còn được đi học
- Đứng nép vào gốc cây. Cắn chặt môi im lặng mắt đăm đăm nhìn ...
- Thuỷ sẽ không đi học nữa, do nhà bà ngoại xa trường quá, mẹ bảo sẽ sắm cho em thúng hoa quả ra chợ bán
--> Thuỷ đã bị tước đi quyền được đi học, được vui chơi
- Niềm cảm thông xót thương, oán ghét cảnh gia đình chia lìa.
- Hs nêu suy nghĩ.
- Thuỷ khóc nấc lên, trèo lên xe lại tụt xuống. Nó đặt tay con em nhỏ quàng tay con Vệ Sĩ
- Thành “mếu máo” và “đứng như chôn chân xuống đất”
--> hai anh em Thành Thuỷ là trẻ con song đã cảm nhận được rõ nỗi đau, sự đổ vỡ quá lớn khi gia đình tan vỡ. Hai anh em không còn quyền được sống hạnh phúc cùng cha mẹ dưới một mái ấm gia đình
- Thuỷ vá áo cho anh
- Thành giúp em học, chiều nào cũng đón em, vừa đi vừa trò chuyện
- Thành nhường hết đồ chơi cho em, Thuỷ để lại con “vệ sỹ”
- Rất đỗi thương yêu
- Anh nhường tất cả cho em
- Em để lại hết cho anh
Thảo luận:
- Một mặt Thuỷ giận dữ không muốn chia rẽ 2 con búp bê, nhưng mặt khác lại rất thương anh sợ đêm không có con vệ sỹ canh cho anh ngủ
--> muốn giải quyết mâu thuẫn chỉ có một cách duy nhất là gia đình Thuỷ đoàn tụ, hai anh em không phải chia tay.
- Thuỷ để lại con em nhỏ để chúng không bao giờ phải xa nhau
--> gợi trong lòng người đọc lòng thương cảm cho cảnh ngộ của hai anh em, thương cho sự bất hạnh quá lớn của Thành và Thuỷ.
--> Chi tiết này khiến người đọc thấy sự chia tay của 2 em nhỏ là không nên có --> thức tỉnh các bậc làm cha làm mẹ
H- Theo dõi đoạn kết
- Thành kinh ngạc vì thấy mọi việc đề diễn ra bình thường, cảnh vật vẫn rất đẹp, cuộc đời vẫn bình yên .. thế mà sao hai anh em lại phải chịu đựng sự mất mát và đổ vỡ quá lớn
--> Đây là diễn biến tâm lý được tác giả miêu tả rất chính xác làm tăng thêm nỗi buồn sâu thẳm, trạng thái thất vọng bơ vơ của nvật trong truyện
- Thể hiện được chủ đề câu chuyện. Anh em Thành Thuỷ cũng như 2 con búp bê: trong sáng, ngây thơ, vô tội thế mà phải chia tay nhau --> xót xa, thương cảm
- Gia đình đổ vỡ, bố mẹ ly hôn, con cái chịu nhiều thiệt thòi, đau đớn. Con cái không chỉ chịu nỗi khổ về cuộc sống vật chất mà còn chịu nỗi đau tinh thần. Mất cha mẹ là một nỗi đau đã đành. Cha mẹ còn sống mà con cái bị chia lìa xa cách là sự mất mát quá lớn
- Người đọc thấm thía rằng: tổ ấm gia đình là vô cùng quý giá và quan trọng. Mọi người hãy cố gắng bảo vệ và gìn giữ, không nên vì bắt cứ lý do gì làm tổn hại đến những tình cảm tự nhiên, trong sáng ấy.
II/ Phân tích
2. Cuộc chia tay với lớp học.
- Thuỷ phải chia xa mãi mãi nơi này.
- Em không còn được đi học
--> Thuỷ đã bị tước đi quyền được đi học, được vui chơi
- Niềm cảm thông xót thương, oán ghét cảnh gia đình chia lìa
3. Cuộc chia tay của 2 anh em.
- Thành và Thủy rất mực gần gũi, thương yêu, chia sẻ và quan tâm đến nhau không muốn chia xa.
* Ghi nhớ: SGK
III/ Luyện tập
IV. Củng cố: ? Văn bản là câu chuyện về những cuộc chia tay ( Chia tay búp bê, lớp học, anh em ). Theo em đó có phải là cuộc chia tay bình thường không? Vì sao?
- Là cuộc chia tay không bình thường vì những người tham gia cuộc chia tay đều không có lỗi. Đó là cuộc chia tay không đáng có.
? Theo em thông điệp nào gửi gắm qua câu chuyện này?
 - Không đẩy trẻ em vào hoàn cảnh bất hạnh
 - Người lớn và xã hội hãy chăm lo và bảo vệ hạnh phúc của trẻ em.
V. HDVN: - Học thuộc ghi nhớ, soạn bài Những câu hát về tình cảm gia đình
E. Rút kinh nghiệm: 
.........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................