Giáo án Vật lý 9 tuần 26: Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ

ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ
Tuần : 26 Ngày dạy Tiết : 48 Ngày soạn 
 I / MỤC TIÊU
 Nêu được trường hợp nào thấu kính hội tụ cho ảnh thật và cho ảnh ảo của một vật và chỉ ra được đặc điểm của các ảnh này 
 Dùng các tia sáng đặc biệt dựng được ảnh thật và ảnh ảo của một vật qua thấu kính hội tụ 
II / CHUẨN BỊ :
 + Đối với mỗi nhóm HS :
1 Thấu kính hội tu có tiêu cự khoảng 12cm
1 giá TN 
1 đèn pin laze có gắn khe hẹp
1 màn chắn hứng ảnh 
1 vật chữ F
III / TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC :
Hoạt động 1: (kiểm tra bài)
a/ Nêu đặc điểm của thấu kính hội tụ ?
b/ Nêu đặc điểm của các tia sáng đặc biệt qua thấu kính hội tụ ?
Hoạt động 2 : (giới thiệu bài mới) SGK trang 116
Hoạt động 3 : 
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
NỘI DUNG
GV yêu cầu HS đọc TN SGK 
 và tiến hành thí nghiệm H43.2, nêu mục đích TN 
.GV hướng dẫn cho HS tiến hành thí nghiệm và rút ra kết luận và trả lời C1,C2 ,C3 
Qua các TN trên các em có nhận xét gì ? Ghi kết quả vào bảng 1
Yêu cầu HS rút ra nhận xét về đặc điểm của ảnh qua TKHT phụ thuộc vào vị trí của vật thế nào?
GV cho HS đọc SGK và trả lời C4 ,C5
Yêu cầu HS nhắc lại đặc điểm của thấu kính hội tụ ?
Nêu đặc điểm của các tia sáng đặc biệt qua thấu kính hội tụ 
Từ đó hướng dẫn HS dựng ảnh của một điểm ,một vật và rút ra kết luận chung về cách dựng ảnh qua TKHT 
 B’
 B I
 A’’ F A O F’
GV cho HS đọc câu hỏi C6 ,C7 gợi ý cho HS dựa vào tam giác đồng dạng để giải 
HS tìm hiểu H43.2 và bố trí TN . 
HS quan sát TN , nhận xét , trả lời câu hỏi gợi ý của GV trả lời C1,C2,C3 và ghi vào bảng 1 SGK
Các nhóm trao đổi ,nhận xét và rút ra kết luận về đặc điểm của ảnh qua TKHT 
HS trả lời câu hỏi gợi ý của
 GV Dựa vào gợi ý để cá nhân dựng ảnh của một điểm và một vật qua TKHT
Qua các gợi ý HS trả lời C4 ,C5 và rút ra kết luận về cách dựng ảnh qua TKHT
Các nhóm thảo luận và trả lời
 C6 và C7
I/ ĐẶC ĐIỂM CỦA ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ 
1) Thí Nghiệm (SGK)
 C1 Ảnh thật ngược chiều với vật 
 C2 Dịch vật vào gần thấu kính hơn vẫn thu được ảnh của vật ở trên màn .Đó là ảnh thật ,ngược chiều với vật 
 C3 Đặt vật trong khoảng tiêu cựmàn ở sát thấu kính .Từ từ dịch chuyển màn ra xa thấu kính ,không hứng được ảnh ở trên màn .Đặt mắt trên đường truyền của chùm tia ló ta quan sát thấy ảnh cùng chiều lớn hơn vật .Đó là ảnh ảo và không hứng được trên màn
 2) Hãy Ghi Các Nhận Xét Ở Trên Vào Bảng 1
Vậy : Đối với TKHT 
 Vật đặt ngoài khoảng tiêu cự cho ảnh thật ,ngược chiều với vật
 Khi vật đặt ra xa thấu kính thì ảnh thật có vị trí cách một khoảng bằng tiêu cự
 Vật đặt trong tiêu cự cho ảnh ảo lớn hơn vật và cùng chiều với vật 
II/ CÁCH DỰNG ẢNH 
1/Dựng Ảnh của Điểm Sáng S tạo bởi Thấu Kính Hội Tụ 
C4 S I
 F O F’ 
 H S’
2/ Dựng Ảnh Của Một Vật Sáng AB Tạo Bởi Thấu Kính Hội Tụ
C5 B I
 A F O F’ A’
 H B’
Muốn dựng ảng A’B’ của AB qua thấu kính (AB vuông góc với trục chính của thấu kính A nằm trên trục chính) chỉ cần dựng ảnh B’ của B bằng cách vẽ đường truyền của hai tia sáng đặc biệt ,sau đó từ B’ hạ vuông góc xuống trục chính ta có ảnh A’ của A 
III/ VẬN DỤNG 
C6 a) ABF ~ OHF 
 A’B’F’ ~ OIF’
 => h’ = 0,5cm ; OA’ = 18cm 
 b) OB’F’ ~ BB’I 
 OAB ~ OA’B’
h’ = 3cm ; OA’=24cm 
C7
Hoạt Động 4:(vận dụng và cũng cố bài )
 a/ Cũng cố bài: 
 Nêu đặc điểm và tính chất của ảnh qua TKHT khi : OA> OF ? và OA<OF ?
b/ Dặn Dò :
 Học ghi nhớ SGK , làm hoàn chỉnh các câu C1 ----> C7,làm bài tập trong SBT
 Xem trước bài kế tiếp